Rozwód lub rozstanie partnerów, którzy mają dziecko lub dzieci, oznacza konieczność ustalenia zasad sprawowania nad nimi opieki, ich utrzymania i zapewnienie niezbędnych środków do życia. Wielu „samotnym” rodzicom brakuje środków nie tylko na zorganizowanie ferii i wakacji, ale także na finansowanie bieżących potrzeb związanych z wychowywaniem dziecka bądź dzieci. Dlaczego tak się „dzieje”? Jak wynika z najnowszych statystyk, aż 80% Polaków z zasądzonymi alimentami nie wywiązuje się z obowiązku płacenia na dzieci. Problem jest zatem poważny – unikanie obowiązku alimentacyjnego to nie tylko czyn zły pod względem moralnym. Brak środków finansowych na utrzymanie dziecka oznacza pogorszenie sytuacji finansowej mieszkającego z nim rodzica. Co zatem możemy zrobić, jeżeli zasądzone przez sąd lub ustalone w wyniku porozumienia z byłym partnerem świadczenie pieniężne na rzecz dziecka nie jest wypłacane regularne oraz w określonej wcześniej wysokości? Istnieje kilka sposobów na to, aby skutecznie domagać się od byłego partnera należnych środków tj.
Wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego do komornika.
Jeżeli okaże się, że pomimo wielu danych, które zostały umieszczone we wniosku, egzekucja jest nieskuteczna złóż wniosek o wyjawienie majątku.
Warto wiedzieć, że komornik może zająć do 60% wynagrodzenia niepłacącego rodzica, by pokryć roszczenia „wierzyciela”. Niestety, alimenciarze są świadomi tego faktu, dlatego ukrywają dochody lub przedstawiają w sądzie dokumenty, które nie opisują ich prawdziwej sytuacji zawodowej. W takiej sytuacji warto wtedy, skorzystać z usług detektywa specjalizującego się w dochodzeniu majątku dłużnika, a uzyskane w ten sposób informacje samodzielnie dostarczyć do komornika. Jest to szczególnie pomocne w sytuacji, gdy są podejrzenia, że dłużnik ukrywa znaczące dochody lub majątek.
Działania komorników mają ograniczony charakter i sprowadzają się do określonych ustawą czynności, którym dłużnicy potrafią się skutecznie przeciwstawiać, wobec tego często są nieskuteczne. Detektyw w tym przypadku może okazać się bardzo przydatny.
Wyjawienie majątku.
Wyjawienie majątku dłużnika jest jedną z procedur uregulowanych w Kodeksie postępowania cywilnego. Mówiąc precyzyjnej, w jego części poświęconej postępowaniu egzekucyjnemu. Celem tej procedury jest precyzyjnie ustalenie, jaki majątek posiada dłużnik, aby następnie skierować do niego postępowanie egzekucyjne. Wniosek składasz do sądu ogólnej właściwości dłużnika. Jeżeli dłużnik bez usprawiedliwionej przyczyny nie stawi się do sądu w celu złożenia wykazu lub przyrzeczenia albo stawiwszy się takiego wykazu nie złoży lub odmówi odpowiedzi na zadane mu pytanie, lub odmówi złożenia przyrzeczenia, sąd może skazać go na grzywnę lub nakazać przymusowe doprowadzenie oraz może zastosować areszt nieprzekraczający miesiąca. W tym postępowaniu będziesz mógł zadawać dłużnikowi szczegółowe pytania dotyczące jego majątku i jeśli np. wiesz, że pracuje „na czarno” – możesz o to zapytać przy obecności sędziego.
Zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa.
Zasądzone przed sąd lub ustalone w wyniku porozumienia z byłym partnerem świadczenie pieniężne na rzecz dziecka musi być wypłacane regularne oraz w określonej wcześniej wysokości. Jeżeli łączna wysokość powstałych zaległości stanowi równowartość co najmniej 3 świadczeń okresowych, albo jeżeli opóźnienie zaległego świadczenia innego niż okresowe wynosi co najmniej 3 miesiące, masz prawo złożyć zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa. Zawiadomienie sporządź najlepiej na piśmie i złóż w najbliższym Twojego miejsca zamieszkania komisariacie policji.
Pozew o alimenty od dziadków lub rodzeństwa.
Jeżeli nie jesteś w stanie odzyskać zaległych pieniędzy od byłego partnera (ojca lub matki dziecka) możesz złożyć do sądu wniosek o alimenty od najbliższej rodziny. Warto również zaznaczyć, iż dziadkowie lub rodzeństwo mogą zostać zobowiązani do zaspokojenia tylko części potrzeb uprawnionego do alimentów i tylko wówczas jeśli żyje on w niedostatku tzn. brakuje mu pieniędzy na artykuły pierwszej potrzeby (jedzenie, ubrania, lekarstwa).
Sąd bierze również pod uwagę możliwości zarobkowe i majątkowe osób zobowiązanych do pomocy, dlatego może na przykład wyznaczyć każdej osobie inną kwotę lub nawet zwolnić część osób od obowiązku alimentacyjnego.
Fundusz Alimentacyjny.
Często, bywa tak, że egzekucja komornicza okazuje się bezskuteczna. Jeżeli taka sytuacja trwa dłużej niż dwa miesiące, rodzic, który sprawuje opiekę nad dzieckiem, może postarać się o świadczenie alimentacyjne.
Fundusz alimentacyjny stanowić ma system wspierania osób uprawnionych do alimentów środkami finansowymi z budżetu państwa. Zgodnie z powyższym osoby znajdujące się w trudnej sytuacji materialnej (z powodu niemożności wyegzekwowania alimentów) mogą ubiegać się o świadczenia z funduszu alimentacyjnego, po wcześniejszym złożeniu wniosku. Wniosek składa się w urzędzie gminy lub miasta właściwym ze względu na miejsce zamieszkania osoby uprawnionej lub w innej jednostce organizacyjnej gminy np. ośrodku pomocy społecznej.
W obecnym okresie świadczeniowym 2022/2023 (tj. od 01.10.2022 do 30.09.2023) pod uwagę brane są dochody członków rodziny uzyskane w roku 2021 – warunkiem koniecznym do otrzymania w/w świadczenia jest spełnienie kryterium dochodowego, które nie może przekraczać 900 zł netto na osobę w rodzinie.
Do świadczeń z Funduszu Alimentacyjnego są uprawnione tylko dzieci, które nie ukończyły jeszcze 18 roku życia albo które nie ukończyły 25 lat, ale wciąż uczą się w szkole. Osobom niepełnosprawnym posiadającym orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności alimenty przysługują bezterminowo.
Skarga pauliańska.
Jeżeli były partner, w celu uniknięcia płacenia alimentów przepisał majątek na inną osobę, np. rodziców czy nową partnerkę/partnera, możesz zwrócić się do sądu z tzw. skargą pauliańską. Niestety trzeba udowodnić w sądzie, że osoba, która dzięki temu się wzbogaciła, wiedziała w jakim celu dłużnik zbywa na nią swój majątek oraz że były partner zrobił to celowo, działając na szkodę wierzyciela alimentacyjnego. Pozytywne rozpatrzenie skargi spowoduje odebranie twojej należności z nieruchomości lub przedmiotów, które zostały zbyte na osobę trzecią. Termin na złożenie skargi wynosi 5 lat od daty przepisania lub odsprzedania majątku. Plusem jest fakt, że ustawodawca przewidział, że jeśli taka osoba jest w bliskim osobistym stosunku z dłużnikiem lub jest przedsiębiorcą będącym z nim w stosunkach gospodarczych np. jest jego wspólnikiem w spółce, wówczas sąd domniemywa, że taką wiedzę o celowym zbyciu majątku taka osoba posiadała.
Pomoc z urzędu gminy lub lokalnego ośrodka pomocy społecznej.
Działania wobec dłużników alimentacyjnych podejmowane są na wniosek organu właściwego wierzyciela tj. wójta, burmistrza lub prezydenta miasta właściwego ze względu na miejsce zamieszkania osoby uprawnionej. Po otrzymaniu zawiadomienia, właściwy organ wezwie dłużnika alimentacyjnego na wywiad w celu ustalenia sytuacji rodzinnej, dochodowej i zawodowej, a także jego stanu zdrowia oraz przyczyn niełożenia na utrzymanie osoby uprawnionej oraz odbiera od niego oświadczenie majątkowe.
W przypadku dalszego „zwlekania” alimenciarza z podjęciem pracy, może, wydać decyzję o uznaniu za dłużnika alimentacyjnego uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych, a po jej uprawomocnieniu; złożyć wniosek o ściganie za przestępstwo alimentacyjne i skierować wniosek do starosty o zatrzymanie prawa jazdy oraz skierować dłużnika do wykonywania robót publicznych.
Unikanie i uchylanie się od obowiązku alimentacyjnego jest przestępstwem. Świadczeń alimentacyjnych nie płaci w Polsce około 300 tysięcy osób, a na jednego dłużnika alimentacyjnego przypadają średnio 33 tysiące złotych długu. Z Krajowego Rejestru Długów wynika, że aż 96% dłużników alimentacyjnych to mężczyźni. Mimo iż z roku na rok procent niepłacących alimentów osób jest niższy, statystyki te wciąż są za wysokie. Warto więc „zawalczyć” dla swojego dziecka o odpowiednie środki i skutecznie domagać się od byłego partnera należnych środków. Pamiętaj, twoje dziecko na to zasługuje.
Red. Karolina Motylewska
Źródło:
www. kancelariapoprawa.pl
www.zadluzenia.com
www.gov.pl
