CIT estoński, zalety i wady

Czym jest CIT estoński? Jak podaje serwis GOV.PL

• Estoński CIT to nowoczesny, prosty i oszczędny sposób opodatkowania.
• To brak konieczności zapłaty podatku na bieżąco, uproszczenie formalności podatkowych, a także niższe podatki.
• Podatnicy, którzy chcą z tego skorzystać powinni złożyć zawiadomienie do naczelnika urzędu skarbowego.
• Dla większości spółek najdogodniejszy termin na wybór estońskiego CIT upływa z końcem stycznia. Można też jednak złożyć zawiadomienie w trakcie roku podatkowego.

Przejście na estoński CIT to decyzja podatnika. Aby to zrobić należy złożyć zawiadomienie o wyborze tej formy opodatkowania do właściwego naczelnika urzędu skarbowego. Można to zrobić do końca pierwszego miesiąca roku podatkowego, w którym chce się skorzystać z estońskiego CIT, ale także w trakcie roku podatkowego. Przy takim przejściu – w trakcie roku podatkowego – trzeba jednak rozliczyć CIT na normalnych zasadach, zamknąć księgi i sporządzić sprawozdanie finansowe. Tym samym lepiej podjąć tą decyzję już teraz, do końca stycznia.

Dlaczego warto

Estoński CIT to nowoczesny, prosty i oszczędny sposób opodatkowania. Trzy najważniejsze korzyści to:

1. Brak podatku na bieżąco – w systemie estońskim podatek płaci się dopiero wtedy, gdy wypłaca się zysk, przede wszystkim w formie dywidendy. Nie trzeba płacić go na bieżąco.
2. Uproszczenia formalności podatkowych – w związku z brakiem konieczności zapłaty podatku od bieżącego zysku nie istnieje też konieczność prowadzenia ewidencji podatkowych w zakresie podatku dochodowego. Pozostaje jedynie zwykła księgowość.
3. Obniżenie ciężaru podatkowego – łączny podatek (na poziomie spółki i wspólnika) jest niższy. W klasycznym systemie podatek wynosi ponad 26 proc. dla małych i 34 proc. dla większych podatników. Natomiast w estońskim CIT łączne obciążenie spada do 20 proc. (mali podatnicy) i do 25 proc. w przypadku większych podatników.

Szersza dostępność

Estoński CIT działa w Polsce od 2021 r. Wraz z Polskim Ładem został on jednak dodatkowo uatrakcyjniony. Zasadnicze zmiany dotyczą:

• Zniesienia limitu przychodów – umożliwiającego wejście do systemu i pozostawanie w nim. W pierwotnej wersji limit przychodów wynosił 100 mln zł, co wykluczało z udziału w estońskim CIT średnie i duże firmy.
• Otwarcia estońskiego CIT dla spółek komandytowych i komandytowo-akcyjnych, a nie jak początkowo wyłącznie dla spółek akcyjnych i z ograniczoną odpowiedzialnością.

Tylko dwa warunki

Od 2022 r. korzystanie z estońskiego CIT obwarowane zostało tylko dwoma warunkami.

Po pierwsze, struktura firmy musi być prosta – tzn. że jej wspólnikami mogą być jedynie osoby fizyczne.

Po drugie, firmy muszą osiągnąć minimalny poziom zatrudnienia – docelowo są to 3 osoby, które są zatrudnione w spółce na umowę o pracę lub na umowę zlecenia. Dla przedsiębiorstw, które dopiero startują w biznesie, czyli zakładają swoją spółkę lub są małymi podatnikami są tu pewne uproszczenia. Np. przedsiębiorca, który startuje ma aż 4 lata, żeby dojść do poziomu zatrudnienia 3 pracowników.

Bez minimalnego limitu na inwestycje

W pierwszej wersji estońskiego CIT wymagane było wykazanie określonych nakładów inwestycyjnych. Natomiast teraz, dzięki zmianie estońskiego CIT w ramach Polskiego Ładu, nikt nie będzie musiał już wykazywać poniesienia nakładów inwestycyjnych pod groźbą uniemożliwienia mu korzystania z tej formy rozliczeń.

Bez podatku na wejściu i wyjściu

Wraz z wejściem w życie Polskiego Ładu zmieniły się też – na korzyść podatników – zasady wejścia do systemu estońskiego. Od 2022 r. nie trzeba już płacić podatku od różnic między wynikiem podatkowym a bilansowym (tzw. podatek na wejściu), jeśli w systemie estońskim pozostanie się co najmniej przez 4 lata.

Nie trzeba też płacić podatku na wyjściu z systemu, póki nie wypłaci zysku w formie dywidendy. Tym samym, jeżeli zysk jest reinwestowany, albo zatrzymywany w spółce i nie jest wypłacany do wspólników, to podatku nadal nie ma mimo że spółka już nie jest już podatnikiem estońskiego CIT.

Informacje nt. estońskiego CIT można również znaleźć na stronie internetowej podatki.gov.pl w zakładce CIT/Estoński CIT.

Minusy estońskiego CIT’u

Podatnik korzystający z tego rozwiązania traci prawo do korzystania z ulg podatkowych (B+R, IP BOX, Polska Strefa Inwestycji), jak również możliwości odliczania darowizn, czy rozliczania strat (z pewnymi wyjątkami w zakresie strat z okresów sprzed wejścia w system ryczałtowy). Co więcej, ryczałtowym podatkiem będą opodatkowane nie tylko wypłaty zysku w formie dywidendy wypłaconej na podstawie uchwały udziałowców, ale również:

• zaliczki na poczet dywidendy;
• zyski przeznaczone na pokrycie strat, jeżeli straty te powstały w okresie poprzedzającym opodatkowanie ryczałtem;
• ukryte zyski, z pewnymi wyjątkami;
• wydatki niezwiązane z działalnością gospodarczą podatnika;
• nadwyżka wartości rynkowej składników majątku przejętego lub wniesionego w drodze wkładu niepieniężnego ponad wartość podatkową tych składników (tzw. dochód z tytułu zmiany wartości składników majątku);
• wartość przychodów i kosztów podlegających zarachowaniu w roku podatkowym, które nie zostały uwzględnione w wykazanym zysku (stracie) netto (tzw. dochód z tytułu nieujawnionych operacji gospodarczych);
• zysk netto – w przypadku podatników, którzy zakończyli opodatkowanie ryczałtem.

Uwaga (!) Również na ukryte zyski

Ustawa zawiera bowiem otwarty katalog świadczeń, które mogą być uznane za ukryte zyski, tj. świadczenia pieniężne, niepieniężne, odpłatne, nieodpłatne lub częściowo odpłatne wykonane w związku z prawem do udziału w zysku inne niż podzielony zysk, których beneficjentem jest udziałowiec lub podmiot z nim powiązany. Jednocześnie wskazuje jedynie przykładowo, że do kategorii tej zalicza się:

• pożyczki (kredyty) oraz odsetki, prowizje, wynagrodzenia i opłaty od pożyczki (kredytu) udzielonej udziałowcowi oraz osobom z nim powiązanym;
• świadczenia wykonane na rzecz fundacji prywatnej lub rodzinnej, na rzecz beneficjentów takiej fundacji lub podmiotu, trustu lub innego podmiotu albo stosunku prawnego o charakterze powierniczym;
• nadwyżkę wartości rynkowej transakcji określoną przez organy podatkowe ponad ustaloną ceną tej transakcji;
• nadwyżkę zwróconej dopłaty wniesionej do spółki ponad kwotę wniesioną;
• wypłacone z zysku wynagrodzenie z tytułu umorzenia udziału (akcji) lub ze zmniejszenia ich wartości;
• równowartość zysku przeznaczonego na podwyższenie kapitału zakładowego;
• darowizny, prezenty i ofiary wszelkiego rodzaju oraz
• wydatki na reprezentację.